Cô Đôi Thượng Ngàn là vị thánh cô nổi tiếng trong Tứ Phủ Thánh Cô. Cô vốn là con vua Đế Thích trên Thiên Cung, được phong là Sơn Tinh Công Chúa lừng lẫy bốn phương. Đền thờ cô trải dài từ Đông Cuông, Tuần Quán cho đến Nho Quan, Ninh Bình và Cao Phong, Hòa Bình.
Bạn đang xem: Cô đôi thượng ngàn là ai
NỘI DUNG
4 Dâng lễ Cô Đôi Thượng Ngàn5 Đền thờ Cô Đôi Thượng Ngàn6 Cách di chuyển đến đền thờ chính Cô Đôi Thượng Ngàn tại Ninh Bình8 Văn Cô ĐôiCô Đôi Thượng Ngàn là ai?
Cô Đôi Thượng Ngàn là một trong Tứ Phủ Thánh Cô linh thiêng danh tiếng lẫy lừng. Cô đứng thứ hai trong hàng Tứ Phủ Thánh Cô, sau Cô Đệ Nhất Thượng Thiên và ngay trước Cô Bơ Thoải.
Cô Đôi Thượng Ngàn có phép tiên, có tài chấm đồng và bắt đồng. Ngoài ra cô còn là tiên cô cai quản kho lộc Sơn Lâm Sơn Trang. Người trần gian ai mà nhất tâm thường được cô ban thưởng nhưng nhược bằng có nợ mà không mau trả lễ cô sẽ bắt phạt nặng hơn.
Về sự tích Cô Đôi Thượng Ngàn, thì cô vốn là con Vua Đế Thích trên Thiên Cung, được phong Sơn Tinh Công Chúa, ra vào hầu cận bơ tòa Vua Mẫu trong điện ngọc. Cô giáng trần vào một nhà chúa đất tại Ninh Bình. Lớn lên cô trở thành một thiếu nữ vô cùng xinh đẹp với nước da trắng muốt, tóc xanh mượt mà, mặt tròn lưng ong, sắc sảo, thông minh. Sau này, khi gặp được Đức Diệu Tín Thuyền Sư Lê Mại Đại Vương, chính là Mẫu Thượng Ngàn, Bà Chúa Sơn Trang, thì cô quyết định theo mẫu học đạo phép về giúp dân.
Sau này, khi về lại Thiên Cung, cô được theo hầu cận Mẫu Thượng Ngàn Đông Cuông Tuần Quán. Cô được Mẫu Bà truyền cho muôn đạo phép rồi được cử xuống giúp người rừng thống nhất ngôn ngữ. Cũng có người cho rằng cô về thiên và được theo hầu cận Chầu Đệ Nhị.
Lúc thanh nhàn, cô thường về ngự cảnh sơn lâm núi rừng nơi đất Ninh Bình xưa cô giáng trần. Trong ba gian đền mát, cô cùng các bạn tiên vui thú tháng ngày trên sườn dốc Bò, có khi cô hiện ra làm người thiếu nữ xinh đẹp rồi cùng luận bàn văn thơ với các bậc danh sĩ. Tài năng văn ca thơ phú và vốn hiểu biết của cô khiến bao kẻ ngưỡng mộ, mến phục.
Tên gọi khác của Cô Đôi Thượng Ngàn
Cô Đôi Thượng Ngàn vô cùng linh thiêng. Cô anh linh dạy khắp bốn phương nên đệ tử vô số. Tại một số vùng, người ta lại gọi cô bằng cái tên khác biệt ứng với sự tích thánh cô được truyền tụng tại đó. Như Cô Đôi Thượng hay Cô Đôi theo cách gọi của người dân Ninh Bình, đây cũng là cách gọi phổ biến. Hay Cô Đôi Đông Cuông là do truyền tụng rằng cô là người hầu cận Mẫu Thượng Ngàn Đông Cuông.
Căn Cô Đôi Thượng Ngàn là gì?
Người có duyên cơ sâu dày với nhà thánh ắt sẽ có căn với một trong các vị thánh. Những người mang căn vị thánh nào thì mang dáng dấp vị thánh đó. Khi đó, người nào nặng căn thì sẽ phải lập đàn mở phủ thờ nhà ngài. Nếu không sẽ bị ngài quở phạt. Bởi nghĩa vụ của phận tôi con nhà thánh là phải phụng sự nhà ngài cả đời. Một năm bắc ghế hầu đồng hai lần, tuần tiếc tiệc gì cũng phải lễ cha, lễ mẹ.
Với những người mang căn Cô Đôi, thường họ sẽ có khả năng xem bói, chữa bệnh và bắt đồng. Và giống như Cô Đôi, họ cũng mang ngoại hình xinh đẹp cùng tính cách thông minh, nhanh nhẹn, cốt cách thanh cao của bậc nhà tiên thánh.
Dâng lễ Cô Đôi Thượng Ngàn
Cô Đôi là người có nhiều quyền phép lại có tấm lòng bao dung, thường ban phước lành cho những người nhất tâm. Nên vào những tiết lớn, ngày tiệc trong năm, không chỉ những người lập đàn mở phủ đến cúng lễ cô mà cả những con hương tâm thành hướng thiện cũng đến để dâng lễ cô, cầu cô phù hộ độ trì cho gia đình bình an, sức khỏe, tài lộc, may mắn.
Sắm lễ dâng Cô Đôi Thượng Ngàn
Thông thường, những người đến lễ sắm một mâm cỗ đầy đủ gồm một đĩa hoa, một đĩa quả gồm nhiều loại quả, một cơi trầu, quả cau, một cút rượu, xôi thịt, một tập giấy tiền, thẻ hương cùng một cánh sớ trình cô.
Sau khi dâng những thức lễ này trên ban thờ thánh, bạn chờ hết một tuần hương rồi hạ lễ. Riêng cánh sớ và giấy tiền đem đi hóa tại nơi hóa sớ của đền.
Bên cạnh đó, nếu bạn muốn có một lễ vật có thể dâng cúng lâu dài trên ban thờ thánh thì có thể tham khảo Oản Tài Lộc. Oản Tài Lộc có thể được lâu với thời gian khoảng 6 tháng được trang trí tỉ mỉ, trang trọng rất thích hợp đặt trong không gian cúng lễ.
Với quanh oản dâng Cô Đôi thì phải là oản có màu xanh. Bởi khi về ngự đồng, cô thường mặc áo xanh nên đây cũng là màu lễ vật dâng cô. Lễ vật dâng tiên cô phải đẹp và sang trọng được trang trí với hoa thơm, cỏ mát quạt lông công phượng xinh đẹp giống như Oản Tài Lộc mà Oản Cô Tâm đang cung cấp cho thị trường sau đây.
Những mẫu Oản Tài Lộc được tạo ra cung cấp cho thị trường tại Oản Cô Tâm đều được làm ra bởi những bàn tay khéo léo của những nghệ nhân làm oản tài năng. Kết hợp với mẫu thiết kế đã có sự nghiên cứu kỹ lưỡng đặc điểm tín ngưỡng thờ cúng của người Việt xưa nay. Tạo nên quanh oản vừa đẹp, vừa sang, vừa chất lượng lại đẹp bóng, sang đồng cực hợp để dâng yết cửa các thánh, đặc biệt để dâng Cô Đôi Thượng Ngàn.
Oản Tài Lộc dâng Cô Đôi Thượng NgànOản Tài Lộc màu xanh cầu tài cầu lộc dâng Thánh Cô
Văn khấn Cô Đôi Thượng Ngàn
Nam mô a di đà phật! (3 lần)
Hương tử chúng con thành tâm kính lạy đức Hiệu Thiên Chí tôn Kim Quyết Ngọc Hoàng Huyền cung cao Thượng đế
Kính lạy
Đức Cửu Trùng Thánh Vân lục cung công chúa
Đức Thiên tiên Quỳnh Hoa Liễu Hạnh Mã Hoàng công chúa, sắc phong Chế Thắng Hỏa Diệu Đại Vương, gia phong Tiên Hương Thánh mẫu
Đức đệ nhị đỉnh thượng cao sơn triều Mường Sơn tinh công chúa Lê Mại Đại Vương
Đức đệ tam Thủy phủ, Lân nữ Công Chúa
Đức đệ tứ khâm sai Thánh Mẫu, tứ vị chầu bà, năm tòa quan lớn Mười dinh các quan, mười hai Tiên Cô
Con xin cung thỉnh Cô Đôi Thượng Ngàn, mười hai thánh cậu, Ngũ hổ Đại tướng, Thanh Hoàng Bạch Xà Đại tướng.
Hôm nay là …
Tín chủ con là ………..
Ngụ tại:……………………………
Cùng toàn thể gia đình đến điện (phủ, đền) chấp tay kính lễ khấu đầu vọng bái.
Xem thêm: Quả M Ăn Nhiều Măng Cụt Có Tốt Không ? Bài 81 Quả Măng Cụt
Lòng con thành khẩn, dạ con thiết tha kính dâng lễ vật con cúi xin các ngài xét thương cứu độ cho gia đình con tiêu trừ tai nạn điều lành thường tới, cầu tài được tài, cầu lộc được lộc, cầu bình an được bình an.
Nam mô a di đà phật! (3 lần)
Chú ý, đây là bài khấn nôm cho những con hương đi lễ nhà thánh, nhà ngài còn những thầy đồng chuyên lễ lạy thì sẽ sử dụng bài khấn khác đầy đủ và chi tiết hơn rất nhiều.
Khi nào nên đi lễ Cô Đôi Thượng Ngàn
Những ngày tốt lành nhất để đi lễ Cô Đôi Thượng Ngàn là vào ngày đầu năm mới hay ngày hội đền thờ Cô Đôi hoặc ngày tiệc của cô tức vào ngày 6/1 âm lịch. Tuy nhiên những ngày này, con hương thường chen chúc nhau tới cúng lễ cô sẽ gây khó khăn cho bạn. Bạn có thể chọn những ngày không đặc biệt nhưng nằm trong tháng giêng để đi cúng lễ Cô Đôi cho hợp lý. Vạn sự tùy tâm nên dù bạn có cúng lễ cô ngày nào thì cô cũng chứng giáng và ban lộc cho.
Đền thờ Cô Đôi Thượng Ngàn
Cô Đôi anh linh, danh tiếng lừng lẫy vang khắp bốn phương, đền thờ Cô trải dài từ Đông Cuông Tuần Quán đến tận Hòa Bình. Tuy nhiên hầu hết những nơi này đều chỉ thờ vọng cô chỉ có một nơi duy nhất thờ chính Cô Đôi Thượng Ngàn là đền Cô Đôi tại Ninh Bình.
Đền thờ chính – Đền Cô Đôi, Ninh Bình
Chính xác đền thờ này nằm tại Bồng Lai, Văn Phương, Nho Quan, Ninh Bình. Tương truyền, xưa kia Ninh Bình là quê hương của Cô Đôi khi cô hạ phàm nên người dân đã thờ cô tại đây. Trong đền thờ Cô Đôi và Cô Bé Đông Cuông. Cách đền chính khoảng 500m trước cửa đền có một giếng nước quanh năm xanh mát, trong lành.
Các đền thờ vọng
Rất nhiều đền tại miền Bắc đang thờ vọng cô. Cụ thể:
Đền Bồng Lai Thượng, Hòa Bình: Đền phụng thờ Đệ Nhị Thượng Ngàn Tiên Nương. Tương truyền, đây là nơi Cô Đôi gặp Thánh Mẫu Đệ Nhị và là nơi hóa của Cô. Ngôi đền có từ đời vua Thành Thái thịnh trị năm thứ 2 tức năm 1890. Đền mới được tu sửa lại năm 2014 nên rất rộng rãi, trang hoa, mỹ lệ.Đền Cô Đôi, Thanh Hóa: Tại Thanh Hóa, đền Cô Đôi thuộc quần thể di tích Phong Mục thuộc thôn Phong Mục, Châu Lộc, Hậu Lộc, Thanh Hóa. Đền được tôn tạo và xây dựng lại năm 2009 nên khá khang trang,Đền Đôi Cô, Tuyên Quang: Đền hiện thuộc phường Nông Tiến, Thị Xã Tuyên Quang. Nơi đây thờ vọng Cô Đôi Thượng Ngàn và Cô Bơ Thoải Cung. Đền được xây trên một gò đất bên dòng sông Lô. Trước đây, đền chỉ rộng chừng 10m2 những đến năm 1990, nhân dân công đức, đền được tu sửa rộng hơn với 3 gian thờ ứng với 3 cung. Gồm cúng chính thờ Tam Tòa Thánh Mẫu và Đôi Cô. Cung bên trí thờ Bà Chúa Sơn Trang. Cung bên phải thờ đức Thánh Trần.Cách di chuyển đến đền thờ chính Cô Đôi Thượng Ngàn tại Ninh Bình
Để di chuyển đến đền Cô Đôi tại Ninh Bình, từ thành phố Hà Nội bạn có thể di chuyển bằng xe khách hoặc phương tiện cá nhân.
Di chuyển bằng xe khách
Đối với xe khách, bạn đến bến xe Giáp Bát và bắt xe về Nho Quan, Ninh Bình hoặc nếu không bạn cũng có thể bắt xe về thành phố Ninh Bình rồi từ đây, bắt xe buýt nội tỉnh số 01 để về ngã ba Cúc Phương đến Bồng Lai nơi có đền Cô Đôi. Thời gian di chuyển khoảng 3 tiếng.
Di chuyển bằng ô tô
Đối với phương tiện di chuyển là xe ô tô, bạn đi từ trung tâm Hà Nội bạn di chuyển theo đường cao tốc Ninh Bình – Hà Nội về thành phố Ninh Bình, đến Liêm Tuyền thì đi theo lối ra khỏi đường cao tốc. Rẽ vào DT494. Tại Thanh Hà, rẽ trái vào quốc lộ 1A. Đi dọc theo ĐT477 đến QL12B tại tt. Nho Quan. Tại Cửa Hàng Gốm Sứ Thanh Sơn, tiếp tục vào QL12B đi thẳng là đến đền Cô Đôi Ninh Bình.
Với lộ trình này, quãng đường bạn phải di chuyển là 111km có mất phí, mất khoảng thời gian là hơn 2 tiếng.
Nếu bạn vẫn muốn di chuyển bằng ô tô nhưng không muốn mất phí cầu đường thì bạn có thể đi theo lộ trình đường di chuyển của xe máy sau đây. Lộ trình này có đường đi cũng khá thuận lợi và thoải mái cho ô tô di chuyển.
Di chuyển bằng xe máy
Từ trung tâm Hà Nội bạn đi về phía đường Hồ Chí Minh/QL21A tại Mỹ Lương, đi tiếp đến Đồng Phong, lái xe tiếp đến Văn Phương là bạn đã đến tới đền Cô Đôi Ninh Bình.
Với lộ trình này, bạn sẽ mất khoảng hơn 2 tiếng rưỡi đi xe với quãng đường khoảng 112km.
Hầu đồng Cô Đôi Thượng Ngàn
Trong đại lễ khai đàn mở phủ người ta thường dâng lễ vàng cây lên 5 tiên cô là Cô Đôi, Cô Bơ, Cô Sáu, Cô Chín và Cô Bé.
Cô Đôi thường về ngự đầu tiên để chứng lễ. Khi cô về ngự thường mặc áo xanh lá, đầu vấn khăn xanh kết hoa và thắt lét xanh. Hai bên có cài nhành hoa tươi thắm. Cô về đồng thường khai cuông rồi múa mồi, múa tay tiên hái tài, hái lộc cho đồng tử.