Unicode phông 
1.Bạn đang xem: Càn khôn là gì
Càn Khôn là gì ? 2. Kinch Dịch giải về Càn Khôn 3. Càn Khôn cung cấp hữu hình 4. Phạm trù Càn Khôn
Cơ sinh hóa Càn Khôn đào tạo và giảng dạy Do Âm Dương kiệp đạo đổi thay thiên Càn Khôn là Đạo, là Thái Cực, mà lại "Đạo sinch nhứt, nhứt vi Thái Cực" (Thiệu Tử - Văn Ngũ Lục). Lý giải dễ dàng và đơn giản hơn thế thì : CÀN ( ) là Ttách, là vua, là cha, là ông xã, là đầu, là cứng (càn khiếu nại cao minh), là chỉ huy, là đá quý, là băng, là đỏ thắm, là thiên thể.KHÔN ( ) là khu đất, là nhân dân, là bà xã, là người mẹ, là thuận tòng, là mượt, là sắc đẹp đá quý, là vnạp năng lượng, là bụng…Càn Khôn là âm dương trong ttránh đất "Một âm một dương xung quanh đi lẩn quất lại nlỗi dòng vòng tròn không dắt mối. Nói rằng Âm dương chỉ nên MỘT (Thái Cực) cũng khá được, mà lại bảo là âm khí và dương khí thiên biến vạn hóa hết sức tận cũng được" (Nhất âm độc nhất dương nlỗi hoàn vô đoan. Vị âm dương chỉ thị nhất cá khả; vị âm dương khước thị thiên đổi mới vạn hóa nhi khôn xiết khử khả) (HỒ CƯ NHÂN, Dịch Tương Sao, Quyển II, trang 8)Chu Hy vào "Chu Dịch Bản Nghĩa" lý giải ví dụ rộng : "ngọc hoàng, Nghiên Thuấn rũ áo xiêm nhưng thế gian trị; chính là rước tượng sinh sống quẻ Càn, quẻ Khôn" (Hoàng Đế, Nghiêu Thuấn thùy y thường xuyên nhi cõi tục trị, dòng thủ như Càn Khôn) Trong Dịch Hệ Thượng (Cmùi hương IV), Chu Tử ghi chú về Càn Khôn nhỏng vầy : "Đạo Dịch chỉ với Âm (Khôn) với Dương (Càn) mà lại thôi. U uẩn giỏi ví dụ, sống giỏi bị tiêu diệt, quỷ tương tự như Thần, tất cả đa số là trở nên tướng của âm khí và dương khí, là chiếc Đạo của Ttránh Đất". Và ông cả quyết : "Cái khí (mà lại công nghệ Gọi là E"THER) đàm luận khắp vào ttránh khu đất để biến hóa chế tạo lập ra rất nhiều loài, thực ra chỉ với nhì khí âm dương trước sau, suy thịnh mà lại thôi". (Doanh Thiên Địa chi gian, tại vì vi chế tạo hóa giả, âm dương nhị khí bỏ ra tdiệt bình thường thịnh suy nhi dĩ). Đức Chí Tôn cũng dạy dỗ : "Đạo Thầy không đưa ra lạ, ko ngoại trừ hai lẽ âm (Khôn) dương (Càn)". Bởi vậy, nhì rượu cồn lực cnạp năng lượng bản chế tạo thành ngoài hành tinh là âm khí và dương khí. Nếu dương rất thì âm sinc, âm cực thì dương sinc. Khoa đồ vật lý cũng chứng tỏ rằng : một nguim tử bao gồm nhị nguyên tố căn bản là âm điện tử (électron) cùng dương điện tử (proton) chuyển động sống động chớ không lặng lìm. Nếu nguyên tử chỉ gồm thuần một âm tử tốt dương tử thì nguim tử ấy chằng thể làm sao pchờ xạ sinc hóa được. Giả dụ, ví như mạch điện bị cắt một dây âm hay 1 dây dương thì cần thiết như thế nào tạo nên năng lượng điện năng được. Nlỗi núm, âm khí và dương khí cần thiết tách bóc tránh. Âm dương chỉ là hai tinh thần tịnh rượu cồn của Lý Thái Cực, chu hành trong vũ trụ cũng ảnh hưởng cùng nhau để biến hóa vạn đồ gia dụng. Chung qui, "Đạo vốn có một âm, một dương mà lại thôi". Trước sau, mối lái, hễ tịnh, về tối sáng sủa, trên dưới, tiến lui, hỗ tương đóng góp msinh hoạt, đầy vơi, tiên trưởng, tôn ti, quý luôn tiện, biểu lý, ẩn hiện, phía, bội, thuận nghịch, tồn vong, đắc thất, xuất nhập, hành tàng, tất cả đồ vật gi phù hợp cơ mà chẳng yêu cầu một ÂM một DƯƠNG ?" (TRẦN THÚC LƯỢNG cùng LÝ TÂM TRANG, Tống Nguyên ổn học tập án, quyển 3, trang 643) Vậy "trang bị gồm gốc ngọn gàng, câu hỏi bao gồm trước sau" và gồm "biết được trước sau mới ngay sát được Đạo" (TIỀN MỤC, Tứ đọng Tlỗi thích nghĩa, Tập II, trang 2). Mục lục
Trong Kinh dịch phần Thoán truyện vày Đức Khổng Tử viết tất cả đoạn : Đức ngulặng, Càn lớn, vạn đồ bước đầu từ bỏ Càn (nảy nở) thống cả Thiên Đạo, Càn có tác dụng mưa mây khiến cho vạn đồ dùng sinh ra sinh trưởng. Bậc Thánh Nhân thấy cả trước sau, cả 6 hào của quẻ thuần Càn ( ) , mỗi hào có 1 vị đề xuất thuận thời cơ mà hành Đạo như cưỡi 6 dragon (ám chỉ 6 hào dương của quẻ thuần Càn) nhưng thống ngự cả vùng Trời. Đạo Càn thay đổi để cho đều thứ duy trì được tính Trời ban, giữ lại mẫu ngulặng khí đến Thái hòa. Bậc Thánh Nrộng cầm đầu muôn vât, theo Đạo Càn thì muôn nước phần đa bình an" (Đạt tai càn nguim, vạn vật dụng tứ tbỏ nãi tống thiên, ận hành vũ thí phẩm đồ dùng lưu giữ hình. Đại minh chung tdiệt, lục vị thời thánh, thời quá lục long dĩ ngữ thiên. Còn Đạo chuyển đổi, những chánh tính mệnh, bảo thích hợp thái hòa nãi lợi trinch, thủ xuất test trang bị, vạn quốc hàm ninh). Đạo Càn Khôn theo Kinch Dịch nhỏng sau : Theo quẻ thuần Càn thì Càn gồm 4 đức tính : nguim (đầu tiên), hanh khô (thông), lợi (thích đáng), trinch (chủ yếu bền). Trời gồm đức ngulặng bởi vì là ngồn nơi bắt đầu của vạn vật dụng, tất cả đức hạnh do làm nên mây mưa để cho vạn đồ dùng sinc trưởng, tất cả đức lợi cùng trinh vị đổi khác tạo nên đều trang bị giữ lại được bẩm tính với nguyên ổn khí đặng thái hòa. Càn còn đại diện cho những người quân tử cùng với 4 đức tính nhân, nghĩa, lệ, trí. Chu Công giải nghĩa 6 hào của quẻ thuần Càn thành 6 rồng, con vật ngự của Đức Chí Tôn nlỗi sau : HÀO ĐẦU : Rồng còn ẩn náo chưa (mang tài) cần sử dụng được (tiềm long đồ dụng), tức dragon còn bên dưới vực sâu chưa lên mây phải chưa chuyển đổi được.Ý nói : tín đồ chưa gặp thời thì cần trau xanh dồi hạnh đức, luyện thêm tài trí, sống ẩn, ko cầu danh, không có ai biết bản thân thì cũng chẳng ai oán. HÀO HAI : Rồng sẽ hiện ngơi nghỉ cánh đồng, trình làng đại nhân thì lợi (hiện nay long trên điền, lợi kiến trên nhân). Người giúp đời mà ko khoe công tích, duy trì lấy được lòng thành tín cùng được trung chánh gặp gỡ đại nhân thì lợi. HÀO BA : Người quân tử xuyên suốt ngày nhiệt huyết tự cường, mang lại về tối vẫn còn đấy cẩn trọng, cho dù nguy hại nhưng lại ko tội vạ (quân tử tầm thường nhật, càn càn tịch tịch nhược. Lệ vô cửu). Người quân tử giữ lòng trung tín mà tiến đức lập ngôn, mang lòng thành lập sự nghiệp. Ở địa vị cao nhưng mà ko tự phụ, ngơi nghỉ vị thế rẻ nhưng mà không lo ngại. HÀO BỐN : Như Long bao gồm khi bay lượn, bao gồm khi nằm vực, tùy thời mà khônh lầm lỗi (hoặc được tại ulặng vô cửu) Thận trọng tùy cơ hội, nên tiến thì tiến (nlỗi rồng bay) nếu không thì mong chờ (Long nằm vực) chuẩn bị mang lại kịp lúc ra góp đời. HÀO NĂM : Rồng bay thăng thiên trình làng đại nhân thì lợi (Phi long trên thiên lợi kiến đại nhân). Mây bay theo rồng, gió bay theo cọp. Ý nói thánh nhân Thành lập và hoạt động bạn người trông theo.
Xem thêm: Kỵ Sĩ Khải Huyền - Pin By Silvia Droghetti On Drawing Board
HÀO CUỐI : Rồng lên cao quá bao gồm ăn năn hận (chống long hữu hối). Rồng cất cánh quá cao nặng nề xuống, giả dụ hành động sẽ xảy ra điều đáng tiếc vì cực thịnh tắc suy buộc phải lui bước để giữ đạo bạn quân tử. Trên phía trên, quẻ thuần Càn dạy dỗ người Nam, sau đây quẻ thuần Khôn ( ) dạy fan nữ giới. Thật ra cả nhị quẻ Càn Khôn gần như dạy dỗ bình thường nhỏ fan.Đạo Khôn tất cả đức thứ nhất và bự, hanh thông, say mê đáng, đức chủ yếu và bền của bé ngựa cái (nguyên ổn khô cứng lợi tần mã đưa ra trinh) bởi vì Vnạp năng lượng Vương cho nhỏ ngựa mẫu tất cả tính thuận theo đực, nlỗi Khôn thuận theo Càn. HÀO SƠ LỤC : (dưới) Sáu là tên gọi hào âm. Sương là khí âm kết kỳ lạ. Aâm thịnh thì nước đóng góp viên thành váng. Hào này là âm bắt đầu sinc đề xuất sinh hoạt dưới. HÀO LỤC NHI : Hài sáu nhì mềm thuận mà lại trung bao gồm, đề nghị đức tính của chính nó trong thẳng bên cạnh vuông, lại thịnh Khủng phải ko vật gì là không lợi. HÀO LỤC TAM : Hào sáu tía ở trong dương bên phía trong ẩn văn uống vẻ giỏi đẹp mắt, cơ mà sinh hoạt bên trên lục nhị phải cần yếu ẩn tới cùng. HÀO LỤC TỨ : Cẩn thận bí mật đáo như thắt chặt miệng túi đề xuất ko lỗi. Hào này nhì lần âm đề xuất khó khen. HÀO LỤC NGŨ : Cái đức trung thuần đầy mà lại hiện nay ra bên ngoài buộc phải nói "quần vàng cả tốt". HÀO THƯỢNG LỤC : (Trên hết) Âm thịnh vượng cần trỡ ràng nhau cùng với dương bắt buộc nói "Long đại chiến sống đồng phần lớn bị thương". Quẻ Khôn cả 6 hào đêu âm đề xuất đa số trở thành dương bắt đầu vĩnh viễn bao gồm đính.Càn tạo thành vạn thứ sống cõ vô hình ở trong khí, nhưng yêu cầu nhờ Khôn, vạn đồ gia dụng bắt đầu tượng hữu hình rồi sinc trưởng. Cho buộc phải công của Khôn (Mẹ) cũng lớn như công của Càn (Cha) chỉ khác là Khôn phải sinh sống sau Càn, phụ thuộc vào Càn, té túc mang lại Càn. Thế đề xuất, những đức nguyên, hanh hao lợi, Khôn có đủ như Càn. Riêng về đức trinc thì Khôn khá khác : Mặc dù chính cùng bền nhưng mà buộc phải thuận. Chính do Khôn gồm đức thuận cơ mà gần như bài toán khởi xướng các là Càn. Khôn chỉ thường xuyên các bước của Càn. Người đời nếu sinh sống địa vị Khôn thì bắt buộc tùy theo bạn trên mà có tác dụng, không nên chủ xướng cơ mà lầm lạc. Như cầm cố, Đức Mẹ chở được vạn vật cũng to sánh bằng Đức Cha.Thế thì, người xưa "Thấy Ttránh cao, khu đất tốt mà lại lập ra Càn khôn rượu cồn và tĩnh nhất mực nhờ vào đó mà biệt lập cưng cửng nhu". (Thiên tôn, địa ti, Càn Khôn định hĩ, động tĩnh hữu hay, cưng cửng nhu hân oán hỉ. Hệ Từ Thượng Truyện ) Tóm lại, "Đạo Càn dịp tĩnh thì chuyên độc nhất vô nhị, cơ hội hễ thì tiến trực tiếp, do đó mức độ sinc của nó lớn; Đạo Khôn thời gian tĩnh thì thu lại, lúc động thì xuất hiện thêm, vì vậy sức sinch của chính nó rộng" (Phù Càn kỳ tĩnh dã siêng, kỳ rượu cồn dã trực, thi dĩ đại sinh im. Phù Khôn kỳ ĩnh dã hấp, kỳ cồn dã tịnh thị dĩ quãng sinc lặng. Hệ Từ Thượng Truyện, cmùi hương 6). Nói giải pháp không giống, "Đạo Càn vượt trội nhất trong thiên hạ, tiết hạnh của Càn là thao tác làm việc gì cũng thuận lợi, bình dân mà lại vẫn biết được địa điểm nguy nàn. Đạo Khôn nhu thuận độc nhất trong thế gian, đức của nó dễ dàng nhưng vẫn hiểu rằng địa điểm trắc trở" (Phù Càn trần thế chi khí kiện dã, đức hạnh bằng di, dĩ tri hãn hữu. Phù Khôn, thiên hạ chi khí thuận dã, đức hạnh bởi giản, dĩ tri trsinh sống - Hệ Từ Thượng Truyện, cmùi hương 12). Qua giải thích bên trên ta nhận rằng : ĐỨC CHÍ TÔN lựa chọn trái CÀN KHÔN sinh sản Thiên Nhãn làm cho ngôi thờ thiêng liêng cho toàn Đạo sẽ thể hiện ý tưởng phát minh cao xa huyền nhiệm vô bờ. Càn Khôn biế thay đổi vô thường như Dịch Lý, ko dứt tạo nên vạn các loại cùng "thống ngự vạn vật" vô tdiệt vô thông thường. Xem cầm cố, "Sự vươn lên là dịch của Càn Khôn uẩn ảo quá ? Lúc Càn Khôn sinh ra thì sẽ bao gồm dịch làm việc vào. Nếu Càn Khôn bị hủy thì cần thiết có dịch, nếu như dịch tất yêu phân phát hiện nay thì Càn Khôn tắc nghỉ" (Càn Khôn diệt tắc vô dĩ hiện tại dịch, dịch bất khả hiện, tắc Càn Khôn hoặc cơ hồ nước hỉ) (CHU HY, Chu dịch Bản Nghĩa, Hệ Từ Thượng, Cmùi hương XII) Muốn nắn Càn Khôn (âm dương) ko xung xung khắc cần theo đạo giáo Trung Dung của Đức Khổng Tử mà lại Albert Einstein Call là "Tngày tiết tương đối". Ấy là đại biểu mang lại tính sáng chế của công nghệ văn minh và đậm cá tính thống duy nhất (TRƯƠNG KỲ QUÂN, China Ngũ thiên niên sử, quyển II, Chương XII, trang 25). Trong Hệ Từ Thượng, Khổng Tử viết "Thiên hạ thuộc qui về (Tuy khác đường) một côn trùng cơ mà trăm lo" và trong Hệ Từ Hạ, Ngài viết : "Đạo thuộc đi nhưng chẳng chống đối nhau, muôn thiết bị nuôi nhau mà chẳng sợ hãi nhau" (Đạo tịnh hành nhi bất tương bội, vạn đồ vật tịnh dục nhi bất tương hại) (CHU HY, Sđđ, Hệ Từ Hạ) "Đạt được dung hòa thì trời khu đất xác định, muôn trang bị mọi hóa dục… Trung là gì ? Trung là cái cội bự của người đời. Hòa là gì ? Hòa là sự đạt Đạo của thiên hạ" (Trí hòa hợp, thiên vị thế lặng, vạn đồ dục yên… Trung dã giả, trần thế bỏ ra đại bản dã. Hòa dã trả, trần thế đưa ra đạt Đạo dã). Đạo sẽ là Đạo trthủng thẳng mà lại Đức Khổng Tử cho rằng thiết yếu phút ít iây như thế nào rời xa được (Đạo dã giả, bất khả tu du ly dã) (Tiền mục, Tứ Tlỗi yêu thích nghĩa, Tập II, trang 35-36)(4) Đạo Trung Dung quan trọng đặc biệt điều đó buộc phải vua Thuấn đề xuất dặn dò ông Vũ : "Lòng tín đồ dễ dàng khuynh nguy, lòng mến Đạo lại yếu ớt, do đó yêu cầu xét đến tinc nhất quyết nhưng quyết giữ lại đến bằng được Trung Dung". (Nhân trung ương duy nguy, Đạo chổ chính giữa duy vi, duy vai trung phong nhất, doãn cấp cho quyết trung) (COUVREUR SERAPHIN, Les Annales de"la Chine, Paris 1950, trang 39)(5)Tóm lại, Đạo Cao Đài mục đích là QUI TAM GIÁO, mà lại đời Lý Trần gọi là Tam Giáo Đồng Nguyên là QUỐC ĐAÏO, đang bắt nguồn từ hai luồng bốn tưởng béo bên trên cung cấp đảo Ấn Trung : Phật Giáo, Lão Giáo, Khổng Giáo mà không ít người tin cậy này rất có thể dung hợp thành một ý thức hệ kiệm đầy đủ chân thiện nay mỹ, khả dĩ mang đến mang đến Đông pmùi hương cùng toàn cục nhân loại một cuộc sống đời thường niềm tin cũng tương tự đồ vật chất không hề thiếu, giỏi đẹp mắt, luôn luôn khai pđợi cùng hướng thượng. Sự tin yêu này cũng là một trong liều dung dịch khôn xiết linh nghiệm nhằm đối phó với tình hình bệnh lý cấp bách bây giờ của Tây pmùi hương. Thức mang Tây phương đã nhận được thấy sự kém cõi của chính mình, hơn một đợt từ bỏ hạ, với học hỏi với van xin Đông phương thơm giải cứu mang lại chúng ta (NGUYỄN HỮU LƯƠNG, sđđ, trang 27)Mục lục